Nostalgia i polityka. Esej o powrocie do Europy Środkowej
Opis
Gdzie leży Polska? To pytanie pozostaje stale obecne we wszelkim myśleniu o naszej polskiej tożsamości. (...) Jesteśmy dziś pod naporem zachodnioeuropejskich narracji na nasz temat. W naszej samoświadomości nie powinniśmy jednak ulegać obcym teoriom – byłaby to swoista samokolonizacja umysłowa, pogodzenie się z rolą przedmiotu, nie podmiotu kultury i polityki – i powrotem do dziewiętnastowiecznego kompleksu niższości wobec Zachodu. Przemyślenie istotnego sensu naszych doświadczeń historycznych należy do nas samych. To zadanie niełatwe, pracochłonne, generujące niejedną kłótnię, ale ucieczka przed nim byłaby abdykacją z duchowej niezależności. Do podjęcia tego wysiłku zachęca nas autor tej książki, proponując jednocześnie spory zasób przydatnych w takiej pracy narzędzi intelektualnych. Chwała mu za to. Książkę Kazimierza Wóycickiego bardzo warto przeczytać, a co więcej – przemyśleć. Autor bardzo kompetentnie i sprawnie porusza się po całym opisywanym regionie, dostrzega jego wewnętrzną rozmaitość – i mówi o Europie Środkowej językiem prostym i przekonywującym. Niektóre jego stwierdzenia czy prezentowane sposoby widzenia zjawisk politycznych mogą oczywiście wywoływać sprzeciw. Tym lepiej – spór o wartości zawsze sprzyja bogactwu naszej kultury, a kwestia naszej zbiorowej tożsamości kulturowej i politycznej z pewnością zasługuje na dogłębną i wielostronną dyskusję.
(Z posłowia prof. Bohdana Cywińskiego).
Kazimierz Wóycicki - politolog, podróżnik, dziennikarz i bloger. Od lat zajmuje się problematyką Europy Środkowej i Wschodniej. Pracownik uniwersytetów środkowo- i wschodnioeuropejskich. Uczestniczył w kształtowaniu się idei polskiej polityki zagranicznej w latach osiemdziesiątych, pracując w miesięczniku „Więź” (1974–1980), którego redaktorem naczelnym był wówczas Tadeusz Mazowiecki; publikował w prasie drugiego obiegu. Komentator BBC (1986–1987), redaktor naczelny dziennika „Życie Warszawy” (1990–1993), dyrektor oddziału Instytutu Pamięci Narodowej (2004–2008). Obecnie jest pracownikiem Uniwersytetu Warszawskiego i dyrektorem Akademii Europejskiej Krzyżowa. Członek polskiego Pen Clubu. Opublikował m.in.: Czy bać się Niemców?, 1990; Kalendarium niezwykłego miasta. Szczecin 1945–1989, 2004; Niemiecki rachunek sumienia. Niemcy wobec przeszłości 1933–1945, 2004; Europejski konflikt pamięci, 2008; Jak rozmawiać z Niemcami? O trudnościach dialogu polsko-niemieckiego i jego europejskim wyzwaniu (razem z Waldemarem Czachurem), 2009; Niemiecka pamięć. Rozrachunek z przeszłością NRD i przemiany niemieckiej świadomości historycznej, 2011; Dom nad Nysą. Zgorzelec i Goerlitz 1945–1989. Kronika wydarzeń, 2012, 2014; Polska na globalnej szachownicy (razem z Adamem Balcerem), 2014.