Proza

Dubravka Ugrešić (ur. w Zagrzebiu, 1949) – pisarka, z wykształcenia literaturoznawca. Przebywa na emigracji od 1991 roku, obecnie mieszka w Holandii. Jest autorką powieści, sztuk teatralnych i esejów oraz książek dla dzieci. Jej twórczość została uhonorowana licznymi nagrodami literackimi. W Polsce znane są jej książki: Forsowanie powieści-rzeki, Kultura kłamstwa, Amerykański fikcjonarz, Stefcia Ćwiek w szponach życia, Baba Jaga zniosła jajo, Muzeum bezwarunkowej kapitulacji i Czytanie wzbronione.

W Ministerstwie Bólu Dubravka Ugrešić zajmuje się problemami winy, zapomnienia i prawa do pamięci. To powieść o ludziach, którzy w Holandii szukają ocalenia przed koszmarem wojny wywołanej rozpadem Jugosławii, lecz nie potrafią się uwolnić od tragicznego bagażu wspomnień i poczucia wyobcowania. Autorka mistrzowsko prowadzi narrację, przeplatając fikcję z elementami rzeczywistości i zabarwiając dramat wykorzenienia przenikliwą ironią.

Zacząłem pisać tę książkę w nastroju dość beztroskim. Pomyślałem sobie, że pojadę gdzieś daleko i napiszę coś w rodzaju dziennika podróży, coś, co być może uda się sprzedać jakiejś gazecie. Dopiero potem, kiedy okazało się, że nie jest łatwo - ot tak sobie - wybrać się w daleką podróż, wszystko zaczęło się komplikować. Całe przedsięwzięcie stało się bardzo poważne - może nie śmiertelnie, ale na pewno poważniejsze niż bym chciał. Nie wiem, na ile udało mi się to ukryć. Wciąż jednak sądzę, że napisałem książkę o podróży.

Krzysztof Środa

"Jeżeli nawet świat zawiera w sobie jakąś zagadkę, której zrozumienie jest naszym powołaniem, podróż nie jest chyba właściwym sposobem na jej odkrycie. Jeśli bowiem taka zagadka istnieje, powinna być w tym samym stopniu dostępna, bądź niedostępna, z każdego miejsca na ziemi. Do wniosku tego dochodziłem kilkakrotnie, ale mimo że nie potrafię znaleźć luki w prowadzącym doń rozumowaniu, nie wierzę, by był prawdziwy. Problem ma więcej niż jedno sformułowanie. Kiedy robię zdjęcie, żeby uchwycić w nim prawdę o świecie, powinno mi być obojętne, gdzie skieruję obiektyw. Zawsze przecież sfotografuję świat - ten sam świat razem z jego prawdą. Tymczasem nigdy nie jest to obojętne.

(fragment)

„Z zamku do zamku” (1957) to jedna z ostatnich powieści Louisa-Ferdinanda Céline’a (1894- 1961), w której opisuje swe doświadczenia z końca drugiej wojny światowej, czasu pobytu w Danii na przymusowym wygnaniu i wreszcie z lat spędzonych po powrocie do Francji w Meudon pod Paryżem. Autor przetłumaczonych na język polski książek „Podróż do kresu nocy” i „Śmierć na kredyt” podejmuje tym razem próbę rozrachunku z okresem okupacji, a także temat kolaboracji z Niemcami w czasie drugiej wojny światowej. Uznawany za jednego z największych pisarzy francuskich, laureat literackiej nagrody Renaudot, Céline w charakterystyczny dla siebie sposób, odwołując się do języka mówionego, do argot , do wszelkiego rodzaju kolokwializmów, przedstawia w niezwykle drapieżnej, prowokującej i niejednokrotnie szokującej formie swoje wspomnienia z tego okresu.

Podróż do kresu nocy (1932) to debiut Louisa-Ferdinanda Céline’a (1894–1961), uznawanego za jednego z największych pisarzy francuskich. Oparta na wątkach autobiograficznych powieść wywołała duże zainteresowanie krytyki i czytelników. Sukces wynikał z zastosowania przez autora zupełnie nowego i rewolucyjnego języka. Céline odwołuje się do języka mówionego, do argot, do wszelkiego rodzaju kolokwializmów. W niezwykle brutalnej, prowokacyjnej i niejednokrotnie szokującej formie przedstawia opis współczesności, którą można oddać jedynie poprzez krzyk i bunt.

Począwszy od pierwszego zbioru opowiadań Słowa na opak, aż do ostatniego – Opowiadania ilustrowane, malarstwo Goi, Boscha czy Velázqueza stanowiło zawsze ważną inspirację dla pisarstwa Antonia Tabucchiego (1943–2012). W Opowiadaniach ilustrowanych napotkamy współczesnych malarzy włoskich, portugalskich, latynoamerykańskich, ale także stałe wątki twórczości Tabucchiego: „przestrzeń, czas, pamięć”, jak sam napisał. A wśród niezliczonych postaci, rzeczywistych i wyobrażonych, jedna powraca wielokrotnie, towarzysząc włoskiemu pisarzowi również w tym ostatnim zbiorze: Fernando Pessoa.

W pakiecie znajdują się dwie znakomite książki Louisa-Ferdinanda Celine'a z różnych okresów jego twórczości.