Film

Na książkę składają się rozmowy Federico Felliniego z włoską dziennikarką i eseistką Ritą Cirio, przerwane w czerwcu 1993 roku, na kilka miesięcy przed śmiercią reżysera.

Swobodne, czułe i ironiczne wypowiedzi Felliniego dotyczą całej jego bujnej biografii, od pierwszych dziecięcych fascynacji kinem i aktorami, aż po ostatnie, niezrealizowane projekty filmowe. Wyłania się z nich magiczna, wzruszająca wizja nieistniejącego już kina, a także jedyny w swoim rodzaju portret Wielkiego Rzemieślnika i Artysty.

Wywiad-rzeka Francois Truffaut (1932-1984) z Alfredem Hitchcockiem (1899-1980) to prawdopodobnie najoryginalniejsza i najbardziej niezwykła książka filmowa, jaka kiedykolwiek powstała, od wielu lat ciesząca się zasłużoną sławą na całym świecie. To wyraz kinofilskiej fascynacji, pieczołowicie opracowana monografia krytyczno-filmowa, jedyny w swoim rodzaju podręcznik kina, ale również utwór artystyczny, w głębszej warstwie dokumentujący rodzenie się więzi między dwoma wybitnymi twórcami.

Na pierwszą wersję książki, zatytułowaną Kino według Hitchcocka, złożyły się dwa cykle rozmów przeprowadzonych w sierpniu 1962 roku w Hollywood i w lipcu 1966 roku w Londynie. Nowe, rozszerzone wydanie, pod zmienionym tytułem Hitchcock/Truffaut, francuski reżyser przygotował do druku w trzy lata po śmierci Hitchcocka, na rok przed własną śmiercią. Polska edycja kultowego dzieła ukazuje się w momencie niesłabnącego zainteresowania twórczością obu artystów. Dodatkowym jej walorem jest znakomity przekład dokonany przez wybitnego filmoznawcę Tadeusza Lubelskiego, który ponadto opatrzył książkę przypisami i posłowiem.

Uhonorowane wieloma nagrodami Butelki zwrotne to kolejny film (po Szkole podstawowej, nagrodzonym Oscarem Koli i Ciemnoniebieskim świecie), który scenarzysta i aktor Zdeněk Svěrák (ur. 1936) zrealizował we współpracy z synem, reżyserem Janem Svěrákiem (ur. 1965).

Nie mogłem napisać Butelek zwrotnych jako młody człowiek. Musiałem poczekać, aż starość dotknie mnie bezpośrednio. Jest to historia mężczyzny, który nie chce jeszcze iść na emeryturę, ani w pracy, ani w miłości. I ma z tym problemy. Z tych problemów spróbowałem stworzyć scenariusz do komedii filmowej, o której mówi się, że jest gorzka.

Zdeněk Svěrák

Monografia przynosi całościowe spojrzenie na film Faraon Jerzego Kawalerowicza, jedno z arcydzieł sztuki filmowej. Rozdziały analityczno-interpretacyjne zostały poświęcone warstwie plastycznej obejmującej scenografię i rekwizyty (z uwzględnieniem okresu przygotowań), reżyserii i grze aktorskiej, środkom wyrazu należącym do sztuki operatorskiej, aspektom montażu filmowego, ukształtowaniu warstwy sonorystycznej, analizie obecnej w filmie muzyki. Przyjęta formuła monograficzna rozszerza perspektywę czasową spojrzenia na dzieło. Szczegółowa analiza elementów poetyki filmu, jego struktury i kompozycji, obejmująca także zagadnienia realizacyjne i warsztatowe, została uzupełniona rozprawą poświęconą problematyce ekranizacji powieści Bolesława Prusa, analizującą nowele filmowe, kolejne wersje scenariusza i scenopis wraz z ich porównaniem z pierwowzorem literackim. Osobne rozdziały omawiają recepcję filmu w Polsce i za granicą, różnice pomiędzy dwiema reżyserskimi wersjami filmu oraz zagadnienia rekonstrukcji cyfrowej Faraona. Rozdziały dopełniają się wzajemnie dzięki zastosowaniu wspólnej metodologii – analizy antropologiczno-morfologicznej. W monografii zostały wykorzystane bardzo liczne materiały archiwalne oraz wręcz bezcenna wiedza źródłowa zgromadzona przez autorów rozpraw w czasie rozmów przeprowadzonych z reprezentującymi różne zawody filmowe twórcami Faraona.